Bedelli askerlik ücreti belli oldu...

Bedelli askerlik uygulaması 2019 yılında çıkartılan kanun ile kalıcı hale getirildi. Özellikle yeni işe girip askere gittiğinde işini kaybetmek istemeyen gençlerin tercih ettiği bedelli askerlik ücreti, asteğmenlerin 6 aylık maaşına karşılık gelen göstergeye endekslendi. Memur maaşlarına paralel olarak her 6 ayda bir artıyor.

Bedelli askerlik ücreti, ödemenin yapıldığı tarihteki maaş katsayısı üzerinden hesaplanıyor. Buna göre, 2022’nin ilk yarısında 56 bin 507 lira olan bedelli askerlik ücreti yılın ikinci yarısında 80 bin 63 liraya çıkacak.

Bedelli askerliği kalıcı hale getiren kanunun yürürlüğe girdiği 2019 haziran ayında 31 bin 343 lira olan ücret, hemen ertesi ay 32 bin 230 liraya, 2020’nin ilk yarısında 35 bin 54 liraya, ikinci yarısında 37 bin 20 liraya, 2021’in ilk yarısında 39 bin 788 liraya, ikinci yarısında 43 bin 150 liraya çıktı.

2019 yılından bu yana yaşanan yüksek enflasyon nedeniyle bedelli askerlik ücreti memur maaşları ile birlikte hızla arttı. Üç yıllık süredeki artış yüzde 155’e ulaştı.

550 BİN KİŞİNİN AF SEVİNCİ YARIM KALDI

Bedelli askerlik kanununun çıktığı tarihte yoklama kaçağı, saklı ve bakaya durumundaki kişiler bedelli askerlik kapsamı dışında tutuldu. Bedelli askerlikten yararlanamayan ve sayıları 550 bin kişiye ulaşan bu durumdaki kişiler üç yıldır af bekliyorlardı.

Geçen hafta TBMM’de görüşülerek kabul edilen kanuna göre, yoklama kaçağı, saklı ve bakaya kişiler için bedelli askerlik hakkı getirildi.

Kanun teklifinin ilk halinde, bu haktan yararlanabilmek için temmuz ayında 80 bin 63 liraya ulaşan ücretin yanı sıra her yıl için bir aylık asteğmen maaşı tutarında ek ödeme yapılması öngörüldü. Her 365 gün bir yıl olarak kabul edilecek, artık süre 1 gün bile olsa o da tam yıl olarak sayılacaktı.

Kanunun Meclis’teki görüşmeleri sırasında bunun çok büyük külfet getireceği, bedelliden yararlanmak isteyenleri mağdur edeceği yönünde eleştiriler gelmesi üzerine önergeyle değişiklik yapıldı. Değişiklik yapılmasaydı temmuz ayından itibaren her yıl için 13 bin 344 TL tutarında ilave ödeme yapacaklardı. Meclis’te yapılan değişiklik ile yurt içinden yapılan başvurular için gecikilen yıl yerine gecikilen her ay için ek ödeme yapılması kararlaştırıldı. Aylık ek ödeme tutarı da 3500 göstergeye bağlandı. Bu durumda, temmuz ayından bu yılın sonuna kadar başvuranlar yoklama kaçağı, saklı veya bakaya olarak geçen her ay için 1167 TL ek ödeme yapacaklar.

GURBETÇİLERE BEDELLİ ASKERLİKTE KOLAYLIK

Geçmiş yıllarda uygulanan dövizle askerlik için başvuruda bulundukları halde ödemeleri gereken dövizi ödemedikleri ya da eksik ödedikleri veya herhangi bir takvim yılında 184 gün ve daha fazla süreyle yurt içinde bulundukları için dövizle askerlik hakkını kaybedenlere de af getirildi. Bu kişilerin yurt dışı temsilciliklere veya askerlik şubelerine 31 Aralık 2025 tarihine kadar başvurmaları halinde, temmuz ayı için 13 bin 344 TL’nin karşılığı olan döviz tutarını yatıracaklar. Bu kişilerin önceden ödemiş oldukları döviz tutarı 80 bin 63 TL’nin karşılığı olarak bugün ödenmesi gereken döviz tutarından az ise eksik kalan tutarı başvuru tarihinden itibaren 10 gün içinde ödeyecekler.

Önceden ödemiş oldukları döviz tutarı, 80 bin 63 TL’nin karşılığı dövize eşit veya fazla olanlar ise askerlik hizmetini yerine getirmiş sayılacak. Ancak, fazladan ödedikleri döviz geri ödenmeyecek.

BAKAYA, SAKLI, YOKLAMA KAÇAĞI NE DEMEK?

7179 Sayılı Askeralma Kanunu’nda bakaya, saklı ve yoklama kaçağı şöyle tanımlanıyor:

Bakaya: Sevke tabi olduğu hâlde sevkini yaptırmayanlar ile sevk edildiği birliğe katılmayanlar

Saklı: Yirmi yaşına girmiş oldukları hâlde isimlerini nüfus kayıtlarına geçirmemiş bulunanlar

Yoklama kaçağı: Tabi olduğu yoklama yılı içerisinde yoklamasını yaptırmayanlar.